AFİŞ HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Afiş tasarımı basılı diğer işlerden çok farklıdır. Öncelikle tüketici tarafına etki edecek bazı kuralları vardır. Bu kuralları kısaca şöyle özetleyebiliriz ;

- Tüketici afişe her zaman yakın olmayacaktır. Dolayısıyla size verilen afiş ölçüsü içinde istenilen vurguları ön plana çıkarmanız gerekmektedir. Bu yüzdende afişinizin en az 3-4 m. öteden nasıl göründüğünü iyi analiz edebilmeniz gerekmektedir.

- Vurgularınız çok kısa ve anlaşılır olmalıdır. Örneğin 5-6 kelimelik sloganlardan ziyade daha kısa olanları tercih etmelesiniz. Çünkü tüketici afişinizi ortalama 3-4 sn. görecektir. Bu zaman zarfında onun istediği şeyi vermelisiniz. Eğer afişimiz yol kenarları billboardları ise bu zaman dahada kısalacaktır. Bir düşünün…Araç kullanan biri afişinize ne kadar bakabilir, ya da yan koltukta oturan biri saatte bilmem kaç kim hızla giden bir araçta afişinizi ne kadar inceleyebilir.

- Renk çok önemlidir. İllaki firmanın kurumsal renklerine uymak zorunda değilsiniz. Eğer kampanya için oluşturulan renk kurallarınız çok sıkı değilse canlı renkler kullanmanız sizin açınızdan yararlı olacaktır. Bir insan gözleriyle etrafı araştırırken çok ama çok kısa bir süre sizin afişinizi görecek. Tamda bu durumda ona dur diyebilmelisiniz.
Afiş tasarımını diğer basılı işlerden ayıran farklılıklardan biride tüketiciye etki ederken çok fazla ayrıntı verememe sorunudur. Bir ürün için 6-7 satırlık ürün bilgisi girmek gereksizlikten başka bir şey değildir. Yukarıdaki verileri düşündüğünüz zaman bunu okuyacak tüketiciyi hayal bile edemiyorum.

Afişiniz asla tüketiciye vermek istediğinizin dışına çıkmamalıdır. Örneğin bazı müşteriler "logom büyük olsun" diyebilir. Ardından "ürünümde büyük olsun" diyebilir. Sonrasında ise "sloganı da büyük yapalım" dediği zaman ebadımızda yer kalmayacağını görmek hiçte zor değildir. Her şeyin büyük ve kocaman olduğu bir afiş doğru bir çalışma değildir. Bunu müşteriye anlatmalısınız, eğer anlamıyorsa yapacak bir şey yok, benimde anlamayan müşterilerim olmuştur
Afişteki dizilim hiyerarşik olmalıdır. Genelde olması gereken Slogan, Ürün ve en altta firma bilgileridir. Bunun mantıklı açıklamasıda şöyle olabilir. Sesin geldiği yer (slogan) neden bahsettiği (ürün) ve kimin bağırdığı (firma). En aptalca anlatım bu olurdu heralde

Afişi tasarımında dikkat edilmesi gereken bir diğer konuda proporsiyon uyumudur. Slogan, ürün ve firma bilgileri arasındaki ölçüt uyumun afişin ebadı ile vereceği mesaja göre değişiklik gösterebilir. Mesela büyük bir markanın prekande satış mağazalarına destek amaçlı bir afiş hazırlıyorsunuz. Bu afişler 50x70 ebadında olacak ve perakende mağazalarda gösterilecek. Bu durumda firma bilgilerini, adres ve telefonları küçük yazmanız hiçte mantıksız değildir. Çünkü bu afişler ya mağazaların dışa dönük camlarına, ya da içerideki duvarlara asılacak. İçerideki duvarlara asılan afişler zaten görevini tamamlamış sayılmaktadır. Çünkü onu görecek olan tüketici zaten mağazanın içine girmiştir. Bundan sonrası sizinle alaklı değil satış ekibiyle alakalıdır. Camlara asılan afişlerimizinde mühtemelen tepesinde kocaman ışıklı tabelalar olacaktır. A markasının afişini B markası camına asmayacağına göre bu afişi görecek olan tüketicide aynı markanın afişi olduğunu anlayacak zekaya sahiptir ya da farklı marka olma ihtimalini düşünemeyecek kadar gelişmemiştir. Ancak otoban üzerindeki billboard afişlerdeki durum bundan daha farklıdır. Burada markayı bir şekilde sunmak zorundasınız. Adres ve telefon bilgilerini yazmanız çok mühim değildir lakin saatte 90km. İle giden bir araçta kimse telefon numarasıyla ilgilenmeyecektir.
 

**************************************

Afiş hazırlarken dikkat edilmesi gerekenler 2

Eminim, birçok kez, afiş tasarımı yaptınız ve belki bu konuda, eğitim bile aldınız, eğitim almış veya almamış olanlara, bir afiş çalışması, nasıl olmalıdır konusunda bildiklerimi aktarmak istiyorum.

Afiş çalışmalarının amacı, ilk başta insanları bilgilendirmedir, bu bilgilendirme yapılırken, tüketiciyi bilinçlendirmekte, afiş çalışması içerisinde olması ve düşünülmesi gereklidir.
Bilgilendirme yapmak demek, bir anlamda, duyuru yapmak demektir, duyuru yaparken, afişte kullanacağınız kelimeler, görseller, renkler, her biri, ayrı şekilde önem taşır ve çalışmayı yaparken dikkat edilmesi gereken konuların başında gelir.

Pazarlamayı desteklemek ve satışları arttırmak amacıyla yapılan afişlerde, dikkat edilmesi ve ön plana çıkarılması gereken noktalar çok daha farklıdır. Bir sanat duyurusu yapacağınız afişte durum biraz daha farklıdır. Afiş çalışmalarını, aslında gruplandırmakta fayda var, birazdan, aşağıya gruplamalar yaparak, konuyu daha anlaşılır bir şekilde sizlere anlatmaya çalışacağım.

Bir kartvizit çalışmasında, belki sizi eleştirme gereği duymayan insanlar, yapmış olduğunuz afiş çalışmasını, değerlendirmeye tabi tutmaktan, asla geri kalmazlar. Nedeni, afiş çalışmalarının, kitlesel bir iletişim aracı olmasıdır. Kalabalıklara hitap etmenin, ulaşmanın en kolay ve en basit yöntemi, afiş çalışmalarıdır, burada grafik çalışmasının, sanatsal yönü karşımıza çıkar.

Genel anlamda, afiş çalışmalarını, iç mekan ve dış mekan olarak iki gruba ayırırız, bunun nedeni, aralarında renk ve dikkat çekme arasında bir fark değil, sadece görüntü alınan zamanla alakalı olmasıdır. Şu durumda afiş tasarlayan bir grafikerin, bunu kesinlikle dikkate alması ve göz önünde bulundurması gerekmektedir.

İç mekanda kullanılacak çalışmalar, ürüne bakacak olan kişiler için, daha uzun zaman ayırabilecekleri ve karşısında kalabilecekleri, daha iyi şekilde inceleme şansı olan afişlerdir. Bu nedenle, iç mekan afişlerinde daha uzun metinler kullanılabilir fakat bu, her şeyi en ince ayrıntısına kadar, bu tür afiş çalışmalarında anlatabilirsiniz demek değildir. Buna dikkat etmenizde fayda var.

Bir gece, arkadaşımla Ege Üniversitesi Hastanesine gitmiştim, gecenin bir yarısıydı ve tahlil sonuçlarını bekliyorduk. Sonra, ileride, koridoru tamamen kapatan bir kapı üzerinde sıralanmış, onlarca afiş çalışmasını fark ettim. Renkleriyle, yazılarıyla öylesine iç içe geçmişlerdi ki, baktığım mesafeden ayırt etmem söz konusu olmadı. Sadece bir afiş, aralarında gözüme batmıştı, zamanımız da olduğu için, gidip yakından inceledim, beyaz bir zemin üzerine, çok sade bir çalışmaydı ve içerisinde yer alan bilgileri rahatlıkla okudum.

Diğerleri ön plana çıkması için yanlış çalışmalar yapan grafikerlerin tasarımlarıydı. İşin en kötü yanı, diğer afişlerin Sağlık Bakanlığı ve diğer kurumsal devlet dairelerinin çalışmaları olmasına rağmen, aralarında amatör birisinin afişinin ön plana çıkmasıydı. Arkadaşıma “maharet büyük yerlerin işlerini yapmakta değil, maharet, etkileyici çalışma yapmakta” görüyor musun, dedim.

Demek istediğim, iyi bir çalışma ortaya çıkarmaya çalışırken, ipin ucunu kaçırmayın ve bir afişte, asıl amacın “duyuru olduğunu” asla unutmayın.

Dış mekan afişlerinde çalışma yaparken, daha büyük sloganlar ve daha büyük puntolar kullanmalısınız. Yapacağınız çalışmalar, çok az zaman dilimi boyunca insanlara hitap edecek demektir. Hitap edeceğimiz kitle, o afiş çalışmasını, ya yürürken, ya bir araç içerisinde, hareket halindeyken görme şansına sahip olacak. Bu nedenle zamana karşı yarışıyor olacağınızı, asla unutmayın ve çalışmanızı o yönde yapın.

Yapılış amaçlarına ve verecekleri hizmete göre afiş çalışmaları kendi içerisinde bazı gruplara ayrılır, yukarıda da bahsetmiştim. Bunları, tanıtım ve reklam afişleri, kültürel afişler, bilgi içerikli sosyal afişler olarak üç madde halinde sıralayabiliriz. Hepsinin ortak yönü ve amacı, duyuru gücünün olmasıdır, bunun altını, önemle çiziyorum. Görsellerin kalitesi, renklerin uyumu, sloganların etkisi, elbette ki önemlidir, fakat bir afiş çalışması yapan grafiker aklından, yaptığı çalışmanın duyuru amacı ile yapıldığını asla çıkarmamalıdır.

Gelelim şimdi, ayırdığımız gruplar hakkında bazı bildiklerimizi paylaşmaya. Tanıtım afişlerinde, bir ürünün veya hizmetin tanıtımını yaparız ve bunun duyurusunu, tüketiciye ulaştırırız. Konuyu bir örneklemeyle açıklayacak olursak, A firmasının ürün tanıtımını yaptığımızı düşünelim. Burada, ilk önce yapacağımız araştırma, A firmasının ne kadar tanındığıdır. A firmasının logosu, renkleri, tanınırlığı nedir? Tüm bunları, afiş tasarımını yapan grafiker çok iyi bilmek zorundadır. Nedeni şudur, A firması gerçekten tanınan bir firma konumundaysa, biz ürünü daha ön plana çıkaracak bir çalışma içerisine girebiliriz, yok, firma o kadar da bilinen ve tanınan bir konumda değilse, o zaman yapmamız gereken, firma ismini ön plana çıkarmaktır. Bunu, logosu, renkleri ve sloganı ile yaparız, ürünü ise ikinci planda sergileyebiliriz.

Grubun diğer maddesinde ise kültürel afiş çalışmaları yer almaktadır. Çeşitli kurum, kuruluşlarca yapılmakta ve düzenlenmekte olan festivaller, bilgi şöleni, tiyatro oyunları, sinema afişleri, sergiler, spor müsabakaları, konferanslar gibi olaylar için hazırlanan ve tasarlanan afişlerdir. Burada da nelere dikkat edeceğimiz konusunda örnek verecek olursak, yapılacak ve düzenlenecek olan etkinliğin, ne kadar zamandır düzenlendiği, kim tarafından düzenlendiği, içeriği en ön planda yer alması gerekmektedir.

Uzun yıllardır tekrarlanan bir festival afiş çalışmasında, düzenleyen kurumu ön plana çıkarmaya gerek yoktur, çünkü katılımcılar tarafından zaten bilinmektedir, burada ön plana çıkarılması gereken, içeriktir, etkinlikte yer alacak olan aktivitelerdir. İnsanlara, bunu duyurmak daha çok dikkat çekecektir, çünkü insanlar, içerikle ilgileneceklerdir.

İle/ilçeye ilk kez gelen bir tiyatro gösterisinde durum daha farklıdır, burada dikkat çekmemiz gereken oyunun, adından daha çok, tiyatro oyununun sergileneceğini duyurmaktır. Özetleyecek olursak, yapacağımız duyurunun, asıl amacının ne olduğunu, kafamızda kesinlikle cevaplamalı, o şekilde çalışmaya başlamalıyız.

Geriye kalan afiş çeşidimiz, bilgilendirme içerikli olan, sosyal afiş çalışmalarıdır, bunlar, ulaşım, çevre, trafik, sağlık konularında hazırlanan afişlerdir. Bu afişlerin amacı, insanları uyarmak ve eğitmektir. Bu grup içerisinde, düşünceleri veya siyasi oluşumları tanıtan ve anlatan afişlerde yer almaktadır.

Bu konuda da, bir örnek vermek istiyorum, X partisi adayı olan bir belediye başkan adayını, ön plana çıkaracak olan resminden daha çok, partisidir, genelde yapılan yanlışlardan birisi, başkan adaylarının resimlerinin kocaman yapılması ama parti logolarının küçük olarak kullanılmasıdır. Bu, birçok grafikerin düşmüş olduğu, en büyük yanlışlardan birisidir.

Afiş tasarımı yaparken, en önemli özelliklerden birisi fark edilebilmektir. Okullarda öğretilen veya bazı makalelerden ve bilgi kaynaklarından öğrendiğiniz afiş hazırlamanın olmazsa olmazları çoğu zaman sizi amacınıza ulaştırmayabilir. Yaptığınız çalışmalar kimse tarafında dikkat edilmez ve siz nerede yanlış yaptım acaba, diye, düşünmekten kendinizi alamazsınız.

Tasarımını yaptığınız afişin, birçok afiş arasından sıyrılabilmesi ve “buradayım” diye bağırabilmesi, yani, fark edilmesini sağlamak, tasarımcının yapması gereken görevlerin en başında gelir. Bunu sağlayabilmek için neler yapmalısınız, bu sorunun yanıtını birlikte bulmaya çalışalım.

Yapacağınız çalışmalarda, kesinlikle nesne sayısını azaltın, insanların algılamalarını kolaylaştırmak için, buna çok dikkat etmelisiniz. Genel anlamda afiş çalışmasını üç bölüme ayırmak mümkündür, isim-slogan, zemin de kullanacağımız renk veya fon ve görseller. İç mekan afiş çalışması yapıyor olsanız bile, sözellerinizi kesinlikle uzun tutmayın ve şunu unutmayın, uzun bir yazıyı okumak tüm insanları sıkar, bu sebeple olabildiğince kısa cümlelerle anlatmak istediklerinizi ifade edin.

Slogan konusunda, zaten söylememe gerek yok ama ben yine de hatırlatayım, en fazla üç dört kelimelik sloganlar kullanın, daha fazlası slogan olmaktan çıkacak ve akılda kalıcılık sağlamayacaktır.

Birçok grafik tasarımcının düşmüş olduğu yanlışlıklardan birisi, süslü ve dekoratif yazılar kullanmaya çalışmalarıdır, bu çok büyük bir yanlıştır, kesinlikle yapmayın. Olabildiğince, düz font tercihleri kullanın ve uzaktan algılanacak yazıların bold karakterler olduğunu, aklınızdan çıkarmayın. Renk tercihlerinizde, renklerin canlılığının yanında, bunlar arasında yapacağınız geçişlere dikkat edin ve kullanacağınız görseller ile uyumlu olmasına özen gösterin.

Yapacağınız afiş çalışmasının, dikkat çekiciliği önemli, bilgilendirme amacı önemli, tüketicide yapacağı istek ve arzulama duyguları önemli, tüketiciyi harekete geçirmesiyle birlikte ürüne karşı bir istek duyurması da önemlidir. Tüketicinizin, kültür seviyesine, nerede yaşadığına, nelerden hoşlandığına dikkat etmelisiniz. Renklerin dilinden çok iyi anlamalı, hangi rengin, tüketici üzerinde, nasıl istekler ve duygular yaşatması gerektiğini bilmelisiniz.